Categories
Category: Blog
Technical Debt (Nợ kĩ thuật) là một món nợ mà hầu như lập trình viên nào cũng phải gánh trong quá trình làm việc. Hẳn bạn sẽ thắc mắc: Hầu hết lập trình viên chúng mình đều là những con người siêng năng chăm chỉ, không cờ bạc gái gú, hết giờ làm là đi nhậu, mát xa … nhầm, về nhà với vợ con. Chúng ta không vay mượn ai bao giờ thì làm sao có nợ???
Muốn biết câu trả lời, hãy đọc bài viết để tìm hiểu thêm về Technical Debt nhé! Đây là một khái niệm khá quan trọng và bổ ích đấy.
Technical Debt là gì?
Khái niệm này được đưa ra bởi Ward Cunningham (Cha đẻ của wiki đầu tiên). Trong cuộc sống, đôi khi bạn sẽ phải mượn tiền để xài, sau đó cày cuốc trả. Số tiền này được gọi là nợ. Trong lập trình cùng thế, đôi khi ta chọn cách giải quyết “mì ăn liền”, giải quyết được vấn đề ngay, nhưng sẽ gây khó khăn cho quá trình phát triển và bảo trì về sau. Mỗi lần như vậy, ta tạo thêm 1 khoản “nợ kĩ thuật” cho dự án.
Technical bebt ban đầu rất ít, nhưng theo quá trình code thì càng ngày nó càng nhiều lên, trở thành nợ nầng chồng chất. Một số ví dụ:
- Để tái sử dụng code đã viết, ta copy và paste code sửa đôi chút (thay vì phải tách thành module riêng). Cách này nhanh, nhưng khi có bug thì sửa… chết mẹ vì code được copy ở đủ chỗ.
- Khi có requirement mới, thay với áp dụng sửa lại code cho dễ mở rộng, ta viết thêm hàm if. Cách này nhanh, nhưng mở rộng nhiều thì code sẽ một đống if.
- Có bug khủng liên quan tới kiến trúc hệ thống, thay vì fix bug và refactor thì ta try/catch nuốt lỗi và fix tạm ở phần ngọn, gọi là hotfix.
Technical Debt là điều tất yếu trong quá trình code. Mỗi quyết định ta đưa ra trong lúc code đều làm tăng số nợ này lên. Điều quan trọng là mượn xong thì phải trả, nếu để lâu, techinical debt tích lỹ sẽ gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm khôn lường.
Tác hại “khủng khiếp” của nợ kỹ thuật
Nếu không trả nợ, cả vốn lẫn lãi sẽ dần chồng chất trong quá trình phát triển. Quá nhiều technical debt làm chậm tốc độ của team, đồng thời ảnh hưởng đến tinh thần làm việc của các thành viên trong nhóm.
Trong nhiều dự án, vì ban đầu bị trễ deadline nên team phải code ẩu, sinh ra technical debt. Nợ làm cho tốc độ phát triển chậm dần lại, dẫn tới trễ dealine -> code ẩu -> thêm nợ, thành 1 vòng lẩn quẩn. Một tính năng có thể chỉ mất 1 ngày để hoàn thành, nhưng nếu technical debt quá nhiều sẽ mất tới 1 tuần.
Tới một mức nào đó, khi không trả được lãi nữa, ta sẽ bị “phá sản”. Lúc này, code hiện tại đã nát tới mức cực kì khó mở rộng hay bảo trì, phải đập đi viết lại. Đây cũng là nguyên nhân gây trễ deadline/thất bại cho nhiều dự án.
Vòng tròn lẩn quẩn: trễ deadline -> nợ -> code chậm -> trễ deadline
Nợ ơi em từ đâu tới?
Nếu như nợ công của Việt Nam là do các bác “ở trển” ăn xài thoải mái thì nợ technical debt lại do chính bản thân các developer gây ra.
Có rất nhiều lý do gây ra technical debt:
- Do khách hàng thay đổi requirement liên tục, kiến trúc dự án không kịp thay đổi cho phù hợp
- Do bị dealine dí/manager gây áp lực nên developer code ẩu để hoàn thành task.
- Do bản thân developer làm biếng, code không có comment, không viết document.
- Do team không có technical lead giỏi, hoặc các thành viên không đủ nền tảng kĩ thuật tốt.
Đôi khi technical debt là do cố ý: Chấp nhận làm nhanh vì phải có sản phẩm giao khách hàng, giành dự án, vấn đề technical tính sau. Hoặc trong các công ty start-up, người ta xây dựng sản phẩm (MVP) nhanh chóng nhất có thể để khảo sát nhu cầu người dùng. Lúc này, chức năng và tốc độ phát triển mới là quan trọng nhất, code ẩu hay kiến trúc tệ không quan trọng.
Làm sao trả nợ ???
Như mình đã nói, code nào cũng sẽ có bug, dự án nào cũng sẽ có technical debt. Cách đối phó với technical debt là tạm ngưng việc phát triển, tập trung vào trả nợ. Ta có thể trả nợ bằng cách phân tích và tái cấu trúc hệ thống, hoặc viết thêm document, viết thêm test case, refactor code để code rõ ràng, dễ cải tiến.
Đôi lúc ta cũng có thể bỏ qua technical debt, ví dụ như khi làm prototype để demo cho khách hàng. Vì prototype xong rồi vứt luôn nên ta có thể xù nợ. Tuy nhiên nên cẩn thận, có rất nhiều trường hợp khách hàng đòi mở rộng/nâng cấp prototype thành sản phẩm để tiết kiệm thời gian. Lúc này ta phải trả nợ chết cmn luôn.
Hãy nhớ một điều: Mỗi lần bạn code ẩu, code đểu, bạn đang thêm nợ cho dự án. Nợ đời có vay có trả, bạn không trả thì thằng khác trong team sẽ trả. Technical debt phải trả bằng thời gian, công sức và mồ hôi nước mắt của lập trình viên đấy nhé.
P/S: Nếu sắp nghỉ việc, chuyển công ty thì các bạn cứ code ẩu thoải mái, không sao đâu! Một lập trình viên xấu số nào khác sẽ trả nợ giùm bạn :))
Nguồn: Toidicodedao
Categories
Câu chuyện về sự hơn thua trong cuộc sống
3×8=24, nhưng kỳ thực là 23, hãy xem hết để hiểu tại sao…
Ba nhân tám rõ ràng là 24, vì sao lại là 23? Câu chuyện Nhan Uyên và Khổng Tử sẽ cho bạn biết tại sao như vậy…
Nhan Uyên ham học hỏi, tính tình tốt bụng, là một đệ tử đắc ý của Khổng Tử.
Một ngày nọ, trên đường đi làm việc, Nhan Uyên thấy một đám đông ồn ào trước cửa tiệm vải. Anh bước đến hỏi, mới biết là đang có tranh chấp giữa người mua và người bán vải.
Chỉ nghe người mua hét lớn: “Ba nhân tám là 23, sao ông cứ đòi ta 24 đồng?”
Nhan Uyên đến trước mặt người mua, lễ phép nói: “Vị đại ca này, ba nhân tám là 24, sao có thể là 23 được? Anh tính sai rồi, không nên cãi lộn ầm ĩ nữa”.
Người mua không phục, chỉ thẳng mặt Nhan Uyên nói: “Ai cần ngươi phân xử hay sao? Ngươi biết tính toán sao? Muốn phân xử chỉ có cách tìm Khổng phu tử, đúng hay sai hãy để ông ấy định đoạt! Đi, ta hãy tìm ông ấy để phân xử!”
Nhan Uyên đáp: “Được. Nếu Khổng phu tử nói anh sai, vậy xử lý sao?”
Người mua nói: “Nếu ta sai, hãy lấy đầu ta. Nhà ngươi sai thì sao?”
Nhan Uyên trả lời: “Nếu tôi sai, tôi sẽ từ quan”.
Hai người đánh cuộc với nhau như thế, cũng đã tìm gặp được Khổng Tử.
Khổng Tử nói: “Ba nhân tám là 23”, Nhan Uyên lòng không phục.
Khổng Tử hỏi rõ tình huống, rồi quay sang Nhan Uyên cười nói: “Ba nhân tám là 23 đó! Nhan Uyên, con thua rồi, lấy mũ quan xuống đem cho người ta đi!”
Nhan Uyên trước giờ chưa bao giờ cãi lại sư phụ. Nghe Khổng Tử nói mình sai, anh đành tháo mũ xuống giao cho người mua kia. Người mua nhận mũ, đắc ý rời đi.
Đối với lời phân xét của Khổng Tử, Nhan Uyên biểu hiện là tuân theo, nhưng trong tâm lại không phục. Anh cho rằng Khổng Tử già rồi đâm ra hồ đồ, liền không muốn ở lại học tập Khổng Tử nữa.
Ngày hôm sau, Nhan Uyên quay lại lấy cớ nhà có việc muốn xin nghỉ học… Khổng Tử rất rõ tâm tư Nhan Uyên, nhưng không nói gì, chỉ gật đầu đồng ý. Trước khi đi, Nhan Uyên quay lại cáo biệt Khổng Tử. Khổng Tử muốn Nhan Uyên trở về nhà bình an, cũng dặn dò hai câu: “Ngàn năm cổ thụ không náu thân, sát nhân không rõ chớ động thủ”. Nhan Uyên đáp lại một câu: “Con xin ghi nhớ”, rồi rời đi.
Trên đường về, gió thổi mây dâng, sấm rung chớp giật, trời muốn đổ mưa to. Nhan Uyên tiến đến một cây đại thụ mục rỗng bên ven đường, muốn tránh mưa. Anh đột nhiên nhớ lại lời Khổng Tử đã nói: “Ngàn năm cổ thụ không náu thân”… Nghĩ thầm, sư đồ nhất tràng, anh nghe theo lời sư phụ, tránh xa khỏi cái cây rỗng. Vừa rời đi không xa thì nghe một tiếng sấm, sét đã đánh tan cây cổ thụ kia. Nhan Uyên kinh ngạc: “Câu đầu sư phụ nói đã ứng nghiệm sao! Chẳng lẽ ta còn có thể sát nhân ư?”
Khi về tới nhà thì trời cũng đã khuya. Không muốn kinh động người nhà, Nhan Uyên dùng bảo kiếm mang theo bên người để đẩy chốt cửa phòng nơi thê tử của anh đang ngủ. Đến bên giường, sờ lại thấy hai người nằm hai bên giường. Nhan Uyên vô cùng tức giận, giơ kiếm định chém, lại nghĩ đến câu nói thứ hai của Khổng Tử: “Sát nhân không rõ chớ động thủ”, bèn đốt đèn lên xem, hóa ra một người là thê tử, người kia là muội muội của anh.
Ngày hôm sau, Nhan Uyên quay trở lại, thấy Khổng Tử liền quỳ xuống nói: “Sư phụ, hai câu người nói đã cứu ba người là con, vợ con và muội muội của con đó! Sao người lại biết trước chuyện sẽ xảy ra vậy?” Khổng Tử có đúng là có thể nhìn trước được tương lai? Hãy cùng xem tiếp… Nhan Uyên cảm thấy kính phục sâu sắc, cũng đã biết được ẩn ý của Khổng Tử Khổng Tử đỡ Nhan Uyên dậy và nói: “Ngày hôm qua thời tiết khô nóng, đoán chừng sẽ có cơn dông, nên ta nhắc nhở con: “ngàn năm cổ thụ không ai náu thân”, con lại mang khí bực trong người, trên thân đeo bảo kiếm, cho nên ta khuyên con “sát nhân không rõ chớ động thủ”!” Nhan Uyên vừa vái lạy vừa nói: “Sư phụ liệu sự như thần, đệ tử mười phần kính nể!”
Mạng người quan trọng hay địa vị quan trọng? Khổng Tử lại nói tiếp: “Ta biết rõ con xin phép về nhà nghỉ là mượn cớ, thật ra cho rằng ta đã già nên hồ đồ rồi, không muốn học ta nữa. Con nghĩ xem, ta nói ba nhân tám bằng 23 là đúng, con thua, bất quá là thua cái mũ quan kia, nếu ta nói ba nhân tám bằng 24 mới đúng, người mua kia thua, đây là một mạng người đó! Vậy con nói xem, chức vị quan trọng hay mạng người quan trọng hơn?” Nhan Uyên bỗng nhiên tỉnh ngộ, quỳ gối trước mặt Khổng Tử mà thưa:“Sư phụ trọng đại nghĩa coi nhẹ tiểu tiết, đệ tử còn tưởng rằng Sư phụ vì lớn tuổi mà thiếu minh mẫn, đệ tử hổ thẹn vạn phần!”
Từ đó về sau, bất luận Khổng Tử đi đến đâu, Nhan Uyên theo đến đó không rời sư phụ.
Câu chuyện này gợi cho tôi nhớ tới ca từ trong một bài hát tuyệt vời của Khắc Lý Lâm: “Nếu như mất đi bạn, được cả thế giới cũng để làm gì?”
Cũng như vậy, Đôi khi bạn tranh đấu giành được điều bạn cho là lẽ phải, Nhưng điều mất đi có lẽ còn quan trọng hơn;
Luôn luôn phân rõ sự tình nặng nhẹ”. Đừng gắng sức tranh giành, rồi sau hối hận không kịp! Rất nhiều chuyện không cần tranh giành, Lùi một bước biển rộng trời cao.
Hơn thua với khách hàng, thắng ấy cũng là thua (khi sản phẩm mới cần đổi mẫu, bạn sẽ biết)
Hơn thua với ông chủ, thắng ấy cũng là thua (cuối năm lúc đánh giá thành tích, bạn sẽ biết)
Hơn thua với người già, thắng ấy cũng là thua (người ta không để ý tới bạn đâu, bạn vẫn phải tự mình làm thôi)
Hơn thua với bằng hữu, thắng ấy cũng là thua (làm không tốt sẽ mất đi một người bạn)
Lá trà nhờ nước sôi mới có thể tỏa ra mùi hương thơm ngát, Sinh mệnh vượt qua bao trắc trở, mới để lại tiếng thơm cho đời… Hiểu được điều đó sẽ luôn luôn cảm ơn cuộc đời… vậy là hạnh phúc nhất đấy.
Giáo dục là một vấn đề vô cùng trọng yếu! Bất luận điều gì chưa rõ, hãy cùng nhau bàn bạc giải quyết. Nếu không, sai một niệm có thể sẽ hỏng một đời…
Thật là những suy nghĩ sâu sắc!
Categories
Tôi tạo website cá nhân
Làm web cũng hơn 2 năm, cũng nhiều lần có ý định tạo cho mình 1 website cá nhân với mục đích viết lách linh tinh và chia sẻ những điều mình biết, mình học được, nhưng mỗi lần có ý định là lại có một vài lý do để mình không làm luôn được, đa phần là vì không có thời gian, vướng bận nhiều chuyện … Nhiều lần vào website cá nhân của các pro cùng lĩnh vực cũng thấy hứng thú và thêm độ máu 😀
Hôm nay độ máu đã đủ và không còn nhiều vướng bận nữa, quyết định làm trang cá nhân để có nơi vẽ vời. Tạm thời ý tưởng chỉ là nơi đưa profile, viết blog, chia sẻ kiến thức trước hết là trong lĩnh vực lập trình web(html, css, jquery, php, mysql …)